شناسایی ژن های بیماری زا در نخود
هوا فضا: محققان دانشگاه فردوسی مشهد موفق به شناسایی ژن های بیماری زای قارچ Ascochyta rabiei، عامل بیماری برق زدگی نخود، شدند.
به گزارش هوا فضا به نقل از بنیاد ملی علم ایران (INSF)، طرح پژوهشی «شناسایی ژن های بیماریزایی در جمعیت قارچ Ascochyta rabiei عامل بیماری برق زدگی نخود» توسط فرهاد شکوهی فر و مجتبی ممرآبادی با همکاری ماهرخ فلاحت رستگار، اساتید گروه گیاهپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد با حمایت بنیاد ملی علم ایران انجام شده است.
شکوهی فر با مدرک دکتری تخصصی ژنتیک مولکولی و عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد درباره ی این طرح توضیح داد: حبوبات از با اهمیت ترین منابع پروتئین گیاهی با ارزش غذایی مناسب، از جایگاه ویژه ای در الگوهای پایدار کشاورزی برخوردار می باشند. در این میان زراعت نخود به سبب اثرات ویژه در حاصلخیزی خاک و کم توقع بودن در مناطق مختلفی از از دنیا و ایران از گذشته های دور مورد توجه بوده است.
این محقق و پژوهشگر افزود: آمارهای جهانی نشان دهنده اینست متوسط عملکرد این گیاه در مزارع ایران به سبب غالب بودن کشت دیم، کمتر از نصف میانگین جهانی است. رویکرد کشت پائیزه این محصول برای بهره مندی هرچه بیش از نزولات آسمانی می تواند در افزایش عملکرد مزارع دیم نخود بسیار اثرگذار باشد، این درحالی است که حساسیت این گیاه به عوامل بیماری زا مانند بیماری برق زدگی به عنوان یکی از عوامل محدودکننده و خسارت زا بطور مستقیم و غیرمستقیم بر تولید این محصول در ایران اثر منفی داشته است.
وی اشاره کرد: مدیریت بیماری برق زدگی نخود به سبب تنوع بالای جمعیت عامل قارچی آن (Ascochyta rabiei)، که گسترش جهانی دارد، همیشه یکی از موضوعات مهم برای پژوهشگران اصلاح نباتات مطرح بوده است و کوشش های زیادی برای شناسائی منابع مقاومت و تولید ارقام مقاوم در مقابل این بیماری انجام شده است.
شکوهی فر اضافه کرد: پویا بودن جمعیت قارچ عامل این بیماری باعث شده است که با ظهور پاتوتیپ های جدید، ارقام اصلاح شده مقاومت پایداری در مناطق و دوره های کشت از خود نشان ندهند. توسعه فناوری ها و مهیا شدن داده های زیستی در پایگاه های بین المللی در سطح ژنتیک مولکولی این امکان را فراهم آورده است تا بتوانیم نسبت به شناسائی ژن های بیماری زایی در سطح جمعیت قارچ عامل بیماری برق زدگی نخود برنامه ریزی نمائیم و برنامه های اصلاحی را بر طبق ماهیت ژنتیک بیماری زایی قارچ برنامه ریزی نمائیم. شناسائی ژن های بیماری زایی بیمارگر اطلاعات مفیدی را برای شناسائی ژن های مقاومت متناظر در ژرم پلاسم نخود مهیا می نماید و در گام بعدی این منابع مقاومت در تولید ارقام نخود مقاوم به بیماری مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
وی اضافه کرد: مطالعه روی پاتوسیستم نخود و قارچ اسکوکیتا، بمنظور شناسائی ژن های بیماری زایی حاضر در جمعیت این بیمارگر در ایران می تواند در شناسایی منابع مقاومت متناسب با تنوع قارچ عامل این بیماری مفید باشد. بااینکه تبادلات بین المللی امکان ارزیابی ارقام مقاومت توسعه یافته در دیگر کشورها را ممکن می سازد ولی برای دستیابی به مقاومت پایدار در مناطق مختلف در کشور آگاهی از ژن های بیماری زایی و تنوع آنها در جمعیت این قارچ ضرورت دارد.
این محقق و پژوهشگر در ادامه اظهار داشت: این مطالعه با هدف شناسائی ژن های بیماری زایی در پاتوتیپ های شناسائی شده در ایران انجام شده است و موفق شده است تا این ژن ها را شناسایی نماید و در پایگاه بانک ژن ثبت کند.
شکوهی فر در آخر اشاره کرد: گیاه نخود رتبه اول تولید حبوبات در کشور را دارد با اینحال متوسط عملکرد این محصول در ایران کمتر از نصف میانگین جهانی است، وی اظهار امیدواری کرد به کارگیری دستاوردهای حاصل از این مطالعه در برنامه های تحقیقاتی جاری و آینده گروه تحقیقاتی برهکنش مولکولی در دانشگاه فردوسی مشهد بتواند به شناسائی منابع مقاومت و در نهایت شناسائی و تولید ارقام نخود مقاوم به بیماری برق زدگی منتج شود.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب