در یك پژوهش جدید بررسی شد
نقش فرسودگی تحصیلی در گرایش دانشجویان به سیگار
هوا فضا: امروزه مصرف سیگار در بین جوانان به یک نگرانی جدی تبدیل گشته است. خیلی از دانشجویان در طول دوران تحصیل با فشارهای مختلفی مواجهند که می تواند بر رفتارهای آنها تأثیر بگذارد. استرس ناشی از امتحانات، مشکلات مالی، دوری از خانواده و فشارهای اجتماعی همچون عواملی هستند که می توانند زمینه ساز مصرف سیگار شوند. اما آیا تنظیم هیجان و حمایت اجتماعی می توانند بر این رفتار اثرگذار باشند؟
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، مصرف سیگار از گذشته های دور به عنوان یکی از چالش های مهم بهداشتی و اجتماعی مطرح بوده است. خیلی از افراد از سنین جوانی به این رفتار روی می آورند و آنرا راهی برای کاهش فشار یا افزایش تمرکز می دانند. بااین حال، تحقیقات نشان داده اند که مصرف سیگار نه فقط لطمه های جسمانی فراوانی مانند بیماریهای قلبی و ریوی ایجاد می کند، بلکه می تواند بر وضعیت روانی، اجتماعی و تحصیلی فرد نیز تأثیر بگذارد. نکته مهم این است که خیلی از دانشجویان با وجود آگاهی از مضرات سیگار، بازهم به مصرف آن تمایل دارند. این تناقض نشان میدهد که عوامل پیچیده ای در گرایش به این رفتار دخیل هستند.
از سوی دیگر، فشارهای تحصیلی و استرس های روانی می توانند بر رفتار دانشجویان اثر بگذارند. تحقیقات نشان داده اند که دانشجویانی که گرفتار فرسودگی تحصیلی می شوند، بیشتر در معرض رفتارهای ناسالم مانند مصرف سیگار قرار دارند. فرسودگی تحصیلی به حالتی گفته می شود که فرد به سبب فشار زیاد در محیط آموزشی، احساس خستگی ذهنی، کاهش انگیزه و سرخوردگی می کند. تعدادی از این افراد برای روبرو شدن با این وضعیت به مصرف سیگار روی می آورند، برای اینکه نیکوتین موجود در سیگار بطور موقت احساس آرامش به وجود می آورد. در این بین، نقش حمایت اجتماعی نیز بسیار مهم می باشد، برای اینکه افرادی که از طرف خانواده و دوستان حمایت بیشتری دریافت می کنند، کمتر در معرض چنین رفتارهای پرخطری قرار می گیرند.
در همین راستا، تیمی از محققان ایرانی از دانشگاه محقق اردبیلی، دانشگاه تهران و دانشگاه پیام نور واحد میاندوآب، پژوهشی را انجام داده اند که به بررسی نقش فرسودگی تحصیلی در ارتباط میان تنظیم هیجان و حمایت اجتماعی ادراک شده با گرایش به مصرف سیگار پرداخته است. این مطالعه با هدف شناسایی عوامل اثرگذار بر مصرف سیگار در دانشجویان انجام شده است تا بتوان راهکارهای مؤثری برای کاهش این رفتار ارائه داد.
برای انجام این پژوهش، پژوهشگران با طراحی پرسشنامه هایی در رابطه با میزان فرسودگی تحصیلی، حمایت اجتماعی و تنظیم هیجان، اطلاعات ۳۲۶ دانشجوی دانشگاه محقق اردبیلی را گردآوری کردند و داده های آنها را با بهره گیری از نرم افزارهای آماری مورد تجزیه وتحلیل قرار دادند.
نتایج این پژوهش نشان میدهد که تنظیم هیجان و حمایت اجتماعی بطور غیرمستقیم و بوسیله تأثیر بر فرسودگی تحصیلی، بر گرایش به مصرف سیگار اثر دارند. به این معنا که دانشجویانی که نمی توانند احساسات خودرا به درستی مدیریت کنند و همین طور حمایت اجتماعی کافی دریافت نمی کنند، بیشتر گرفتار فرسودگی تحصیلی می شوند و درنتیجه، احتمال بیشتری دارد که به مصرف سیگار روی بیاورند.
همچنین، یافته ها نشاندهنده آن هستند که سرکوبی هیجانی به عنوان یک راهبرد منفی تنظیم هیجان، می تواند تأثیر مستقیمی بر افزایش فرسودگی تحصیلی داشته باشد. سرکوبی هیجانی به حالتی اشاره دارد که فرد بجای مواجهه با احساسات منفی، آنها را نادیده می گیرد یا سرکوب می کند که این مسئله در طولانی مدت می تواند استرس و خستگی روانی او را افزایش دهد. در مقابل، حمایت اجتماعی از طرف خانواده، دوستان و محیط دانشگاه می تواند نقش محافظتی ایفا کند و از تأثیرات منفی فرسودگی تحصیلی کاهش دهد.
این مطالعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است، برای اینکه نشان میدهد که برای کاهش مصرف سیگار در بین دانشجویان، تنها آگاهی بخشی درباره ی مضرات سیگار کافی نیست، بلکه باید به عوامل زمینه ای مانند استرس های تحصیلی و میزان حمایت اجتماعی نیز توجه گردد.
ایجاد برنامه های مشاوره ای برای دانشجویان، برگزاری کارگاه های آموزشی در حوزه تنظیم هیجان و فراهم کردن محیطی حمایتی در دانشگاه ها می تواند در پیش گیری از مصرف سیگار در بین دانشجویان نقش به سزایی داشته باشد.
قابل ذکر است اطلاعات این پژوهش در فصلنامه «پژوهش های روان شناسی اجتماعی» انتشار یافته است که وابسته به انجمن روان شناسی اجتماعی ایران است.
نتایج این مطالعه می تواند برای سیاست گذاران آموزشی و بهداشتی، دانشگاه ها و خانواده ها مفید باشد که با درنظر گرفتن راهکارهای مناسب، از افزایش مصرف سیگار در میان دانشجویان جلوگیری نمایند.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب