محققان بررسی كردند
چالش های پیچیده مدیریت دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی
هوا فضا: نظام آموزش عالی ایران هم اکنون با مسائل پیچیده و چالش های فراوانی روبرو است که کیفیت خدمات آموزشی و پژوهشی را تحت تأثیر قرار می دهد. مطالعه جدیدی که دراین خصوص انجام شده، با تجزیه وتحلیل این مسائل بدنبال راهکارهای مناسب برای مدیریت بهتر این نظام بوده است.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، ساختار مدیریتی نظام آموزش عالی کشور، خصوصاً در وضعیت فعلی، با مشکلاتی روبروست که گاه بجای تسهیل پیشرفت، موانعی برای توسعه ایجاد می کنند. این مشکلات اغلب به مسائل پیچیده ای برمی گردند که با وجود کوشش های فراوان، به سختی قابل حل هستند. تعدادی از مدیران و سیاستمداران در عرصه آموزش عالی با چالش هایی روبرو هستند که باوجود کوشش برای تصمیم گیری های مؤثر، همچنان ناکارآمد باقی می مانند. از آنجا که این مسائل به درستی تعریف نشده اند و بطور مداوم تغییر می کنند، راهکارهای ارائه شده نیز پاسخگو نیستند و به همین علت مقاومت های زیادی در مقابل تغییرات ایجاد می شود.
یکی از این مسائل، کمبود اختیارات و منابع کافی برای مدیران است که مانع از پیشبرد اهداف کلان آموزشی می شود. از طرف دیگر، چالش هایی مانند تمرکزگرایی و نبود شفافیت در فرآیندهای اجرائی، به عنوان عوامل مؤثر در پایین آوردن کیفیت آموزشی و نارضایتی عمومی از نظام آموزش عالی شناخته شده اند. این مسائل بطور مستقیم بر کیفیت خدمات آموزشی تأثیر گذاشته و امکان بهره برداری بهینه از منابع موجود را از بین می برد. در چنین شرایطی، ضرورت مطالعه و یافتن راهکارهایی که بتوانند این چالش ها را به درستی شناسایی و مدیریت کنند، بیش از هر زمان دیگری احساس می شود.
گروهی از پژوهشگران به سرپرستی دکتر هادی خان محمدی، دانشیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبائی، با همراهی چندین پژوهشگر هم دانشگاهی، تحقیقی را دراین خصوص انجام داده اند. این پژوهش با تمرکز بر مسائل بغرنج و پیچیده مدیریت آموزش عالی، به بررسی عوامل مختلفی پرداخته که منجر به این مشکلات می شوند. پژوهشگران تلاش نموده اند تا بوسیله یک رویکرد تحلیلی و سیستماتیک، موانع موجود در نظام مدیریت آموزش عالی را شناسایی کنند و راهکار هایی برای بهبود این وضعیت عرضه کنند.
برای انجام این پژوهش، از روش تحلیل مضمون استفاده شده است که یک رویکرد کیفی به شمار می آید. محققان با بهره گیری از این تکنیک، داده های حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان و مدیران اجرائی حوزه آموزش عالی را جمع آوری کردند. در مجموع، ۱۵ مصاحبه انجام شد و داده ها با بهره گیری از نرم افزار، تحلیل شدند.
نتایج این پژوهش نشان دادند که مسائل بغرنجی همچون بحران هویت، کمیت زدگی، تمرکزگرایی و پیچیدگی فرآیندهای اجرائی همچون چالش های اصلی در مدیریت آموزش عالی ایران هستند.
در این زمینه، بحران هویت به عنوان یکی از عوامل اصلی معرفی گردید که سبب شده است نظام آموزش عالی نتواند به درستی رسالت و نقش خودرا ایفا کند. همچنین، کمیت گرایی در دانشگاه ها، بجای تمرکز بر کیفیت، سبب کاهش ارزش تحقیقات و تحصیلات عالی شده است.
در بخش دیگری از آثار این مطالعه، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که تمرکزگرایی بیش از اندازه و نبود اعتماد کافی بین بازیگران مختلف در نظام آموزش عالی، از فاکتورهای مهم دیگری است که موجب ناکارآمدی در مدیریت دانشگاه ها و مراکز آموزشی می شود. از طرف دیگر، تنوع مراجع تصمیم گیری و حکمرانی نیز به پیچیدگی ها و ناهماهنگی های موجود در این نظام افزوده است.
یافته های این پژوهش اهمیت زیادی در شناخت بهتر مسائل مدیریتی آموزش عالی دارند. با درک عمیق تر این مشکلات، می توان انتظار داشت که مدیران و سیاست گذاران با تدوین چارچوب های حکمرانی مناسب و اتخاذ رویکرد های جامع نگر، به بهبود این نظام و افزایش کیفیت خدمات آموزشی کمک کنند.
این مطالعه نشان میدهد که توجه به مسائل بغرنج و پیچیده، از یک سو می تواند به توسعه پایدار کشور کمک نماید و از طرف دیگر، سبب ارتقای کیفیت آموزش و پژوهش و کاهش هزینه های اجرائی در این بخش شود.
گفتنی است مقاله فنی و علمی پژوهشی حاصل از این یافته ها، در فصلنامه «پژوهش در نظام های آموزشی» انتشار یافته است که وابسته به انجمن پژوهش های آموزشی ایران است. این نشریه با انتشار تحقیقات علمی و کاربردی، بستری برای منتشر شده های پژوهشگران در عرصه های مختلف آموزش و پژوهش فراهم می آورد.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب