افزایش راندمان کشاورزی در گرو تحقیقات و سرمایه گذاری علمی
هوا فضا: تحقیقات علمی در عرصه کشاورزی همیشه به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در افزایش راندمان و تامین نیازهای غذایی مورد توجه بوده است. این تحقیقات می توانند بطور مستقیم بر تولیدات کشاورزی و بهبود وضعیت اقتصادی جامعه تأثیر بگذارند. اخیراً مطالعه ای دراین زمینه انجام شده که به بررسی تأثیر اقتصادی برخی کارهای پژوهشی در کشاورزی پرداخته است.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، در دنیای امروز، با وجود کوشش های بسیاری که برای کاهش گرسنگی و تامین امنیت غذایی در کشورهای مختلف صورت گرفته، همچنان بخش بزرگی از جمعیت جهان با مشکل کمبود غذا و سوء تغذیه دست وپنجه نرم می کنند. طبق آمارها، حدود ۱۱ درصد از مردم جهان از سوءتغذیه رنج می برند که به مفهوم نداشتن دسترسی کافی به منابع غذایی و انرژی مورد نیاز است. علاوه بر این، بخش بزرگی از جمعیت جهان به سبب کمبود مواد معدنی و ویتامین ها از سوء تغذیه با ریزمغذی ها رنج می برند. این چالش جهانی سبب شده که تامین امنیت غذایی به ویژه در مناطق درحال توسعه که با رشد جمعیت و تغییرات محیطی مثل سیل و خشکسالی مواجهند، اولویت بیشتری پیدا کند.
با توجه به افزایش تقاضای جهانی برای غذا و کاهش راندمان محصولات کشاورزی، یکی از نگرانی های بزرگ، افزایش قیمت مواد غذایی و تأثیر آن بر دسترسی خانوارهای فقیر به منابع غذایی است. پیش بینی می شود که با رشد جمعیت جهان، نیاز به مواد غذایی تا سال ۲۰۵۰ به شدت افزایش یابد و این مسئله کشاورزی را به عنوان یکی از بخش های کلیدی برای تامین امنیت غذایی جهانی مورد توجه قرار می دهد. بنابراین، سرمایه گذاری در تحقیقات کشاورزی و گسترش تکنولوژی های جدید برای افزایش راندمان، به ویژه در کشورهای درحال توسعه، امری ضروری بنظر می رسد.
در این راستا، فاطمه عسکری بزایه، پژوهشگر بخش تحقیقات اقتصادی و اجتماعی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان، به همراه دو همکار خود، پژوهشی را درباره ی آثار اقتصادی کارهای پژوهشی در بخش کشاورزی انجام داده اند.
این مطالعه با هدف بررسی بازده اقتصادی تعدادی از پروژه های پژوهشی انجام شده در گیلان طی سالهای ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ انجام شده است. نتایج این مطالعه به طور دقیقتر بر بازده اقتصادی این کارها و تأثیرات آنها بر تولیدات کشاورزی منطقه متمرکز بوده است.
در این پژوهش، پژوهشگران از روشی به نام «تحلیل مازاد اقتصادی» بهره برده اند. این تکنیک به بررسی تغییرات منحنی عرضه محصولات کشاورزی بعد از اجرای پژوهش های علمی می پردازد. به بیان ساده تر، پژوهشگران بررسی نموده اند که چگونه یافته های علمی و پژوهشی می تواند موجب افزایش تولید و کاهش هزینه های کشاورزی شود و در نتیجه، به بهبود راندمان کشاورزی و اقتصاد منطقه کمک نماید.
یافته های این مطالعه نشان می دهند که کارهای پژوهشی در مرکز تحقیقات گیلان از بازده اقتصادی خوبی برخوردار بوده اند. نرخ بازده داخلی این کارها بالاتر از ۴۹ درصد بوده که در محدوده استاندارد جهانی قرار دارد. با این وجود، نسبت فایده به هزینه به دست آمده از این پژوهش ها، در مقایسه با سطح جهانی بسیار کمتر است. این نسبت در مرکز گیلان بطور متوسط ۷.۶ ریال بوده در صورتیکه در سطح جهانی این عدد به ۳۲ دلار می رسد.
به طور کلی، نتایج پژوهش نشان می دهند که بااینکه کارهای پژوهشی مرکز گیلان توانسته اند تأثیرات مثبتی در بهبود راندمان کشاورزی منطقه داشته باشند، اما همچنان نیاز به بهبود در حوزه های مختلف وجود دارد. پیشنهادهایی همچون تقویت نهادهای ترویج کشاورزی و افزایش سطح علمی آنها می تواند به افزایش بازده اقتصادی این تحقیقات و همین طور بهبود وضعیت کشاورزی و رفاه بهره برداران این دستاوردها کمک نماید.
یکی از نکات مهم در این مطالعه، تفاوت بازده اقتصادی پروژه های مختلف است. برخی پروژه ها بازده بالایی داشته اند و برخی دیگر بازده کمتری داشته اند. این تفاوت ممکنست به سبب نوع فناوری های مورد استفاده، میزان پذیرش فناوری توسط کشاورزان و شرایط محیطی و اقتصادی منطقه باشد. به عنوان مثال، تحقیقات در عرصه دامپروری بازده بسیار بالایی داشته، در صورتیکه تحقیقات در رابطه با بخش های خاک و آب و فنی و مهندسی بازده کمتری را نشان داده اند. این امر می تواند به سبب هزینه های بالای فناوری های مورد استفاده در این زمینه ها و دشواری های انتقال آنها به کشاورزان باشد.
شایان ذکر است، این یافته های علمی در فصلنامه «اقتصاد کشاورزی و توسعه» انتشار یافته اند که وابسته به مؤسسه پژوهش های برنامه ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی است. این نشریه همیشه به عنوان یکی از منابع معتبر در عرصه تحقیقات کشاورزی و اقتصادی شناخته می شود. پژوهش های منتشرشده در این نشریه می تواند به سیاست گذاران، کشاورزان و سایر ذی نفعان بخش کشاورزی در تصمیم گیری های کلان کمک نماید.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب