توصیه محققان در راستای مصرف بهینه منابع كشاورزی
آفتابگردان، پنبه و چغندر را مخلوط بکارید!
هوا فضا: استفاده بهینه از منابعی نظیر آب در سیستم های کشاورزی، امری مهم و اجتناب ناپذیری است که توجه به آن باید به گونه ای جدی در دستور کار عاملان این بخش قرار گیرد. پژوهشگران کشورمان در یک مطالعه تحقیقاتی، نقش بکارگیری نوعی کشت به نام کشت مخلوط را مورد بررسی قرار داده اند.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، حذف تدریجی تنوع از سیستم های کشاورزی سبب کاهش کارایی و راندمان در این بوم نظام ها شده است. این در حالیست که مدیریت اکولوژیک در دراز مدت می تواند موجب پایداری تولید در بوم نظام های زراعی شود و علاوه بر جلوگیری از زوال سلامت محیط و تنوع زیستی، منابع پایه را برای ادامه بهره بردای حفظ کند. دراین زمینه، یکی از روش های کشت به نام «کشت مخلوط»، راهکاری مناسب برای دسترسی به عملکرد بهینه با کمترین مصرف یا بدون مصرف نهاده های خارجی است و در طولانی مدت می تواند افزایش پایداری را برای بوم نظام ها یا همان اکوسیستم های زراعی به همراه داشته باشد.
بنا بر گفته های متخصصان، کشت مخلوط، نقش مهمی در ایجاد تنوع، افزایش کارایی استفاده از منابع و کاهش تداخل علف های هرز، حشرات و آفات دارد و در نهایت سبب افزایش پایداری عملکرد می شود. همین طور این نوع کشت، یکی از مؤثرترین راه ها برای بهبود راندمان در سیستم های زراعی بوده و از مهم ترین مزیت های آن بالاتر بودن کارایی استفاده از منابع خصوصاً نور، آب و نیتروژن در مقایسه با کشت های خالص است. حضور چند گیاه در کشت مخلوط نسبت به یک گیاه در کشت خالص می تواند در صورت انتخاب درست گیاهان، میزان بیشتری از نور رسیده به زمین را جذب کرده تا افزایش تولید محصول را در واحد سطح به همراه داشته باشد.
محققانی از دانشگاه فردوسی مشهد در تحقیقی با همین موضوع و با محور قرار دادن کشت مخلوط و همزمان سه گیاه آفتابگردان، پنبه و چغندر علوفه ای، کارایی مصرف آب و سایر منابع را در این روش سنجیده اند.
در این مطالعه پژوهشی، گیاهان زراعی فوق در نسبت های مختلفی بصورت مخلوط کشت شدند و سپس پارامترهای مختلف اکولوژیکی ناشی از این کشت ها مورد محاسبه و بررسی قرار گرفت.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که در تمامی نسبت های مخلوط، مقدار شاخص موسوم به LER کل که شاخصی مهم در اکولوژی گیاهان زراعی است، بیش از یک بوده است و این مسئله نشان دهنده برتری کشت مخلوط مورد نظر از نظر کارایی استفاده از زمین، نسبت به کشت خالص است.
به گفته علیرضا کوچکی، استاد و محقق گروه اگروتکنولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و سه همکار دیگرش، «نتایج تحقیق ما نشان داد که روش و نسبت های مختلف کاشت، عملکرد و اجزای عملکرد گیاهان مورد بررسی را تحت تأثیر قرار می دهند. همین طور در میان دو الگوی کشت مورد استفاده در این تحقیق، کشت ردیفی نسبت به کشت درهم از نتایج بهتری برخوردار بود».
این پژوهشگران می گویند: «بررسی کارایی مصرف آب نیز نشان داد که بااینکه گیاه پنبه در تمامی نسبت های مخلوط در مقایسه با خالص از کارایی مصرف آب کمتری برخوردار بود، اما در گیاه آفتابگردان و چغندر علوفه ای، کارایی مصرف آب در نسبت های مخلوط نسبت به خالص افزایش یافت».
به طور کلی نتایج این تحقیق نشان دهنده استفاده بیشتر گیاهان از منابع موجود در کشت مخلوط در مقایسه با کشت خالص هستند و به سبب متفاوت بودن مورفولوژی، فنولوژی و تیپ رشدی گیاهان مورد استفاده در کشت مخلوط حاضر، بنظر می رسد کشت مخلوط پنبه، آفتابگردان و چغندر علوفه ای توانسته است سبب افزایش کارایی استفاده از منابع خصوصاً آب گردد».
گفتنی است، این نتایج علمی پژوهشی که توجه به آنها می تواند موجبات بهبود کارایی کشت و کار گیاهان زراعی را همراه با صرفه جویی بیشتر در مصرف آب و سایر منابع فراهم آورد، در فصلنامه «بوم شناسی کشاورزی» متعلق به دانشگاه فردوسی مشهد انتشار یافته اند.
منبع: aero-space.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب