پشتیبانی از نخبگان حوزه علوم انسانی بیشتر شبیه شوخی است
به گزارش هوا فضا، رئیس شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی ضمن اشاره به حمایت بعضی از نهادها از استعدادهای برتر علوم انسانی با تکیه بر این که این حمایت ها و حد و اندازه آنها بیشتر شبیه یک شوخی است، اظهار داشت: فضای علوم انسانی گرفتار سیاست زدگی است و مشاهده می شود برخی از جناح ها به دنبال استفاده ابزاری از دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی علوم انسانی به نفع خود هستند.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، حجت الاسلام دکتر رضا غلامی، رییس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی وزارت علوم در نشست خبری هفتمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی و ششمین جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی که امروز در محل پژوهشگاه مطالعات اجتماعی وزارت علوم برگزار گردید، اشاره کرد: زمانی می توان به تحول بنیادین امیدوار بود که فضای علوم انسانی در کشور زنده و با نشاط و رقابت برای نقد و نوآوری ملموس باشد و برای ایجاد این تحول بنیادی باید اشراف لازم از طرف استادان و پژوهشگران نسبت به نظریات جدید جهانی وجود داشته باشد و گفتگوهای آزاد علمی میان صاحبان نظریه های متفاوت چه در داخل و چه در سطح جهانی در حد بالایی صورت گیرد.
وی با اشاره به بودجه های اندک حوزه علوم انسانی در کشور، اظهار داشت: واقعیتی که نمی توان آنرا نادیده گرفت، این است که سرمایه گذاری پژوهشی خصوصاً در حوزه تحول در علوم انسانی بسیار اندک و چه بسا در حد صفر است و لازم است از مسؤولان این پرسش را داشت که سهم بودجه پژوهش علوم انسانی از کل بودجه پژوهش کشور چقدر است؟ چرا دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی علوم انسانی بودجه چندانی برای کارهای پژوهشی و پیراپژوهشی ندارند؟
غلامی با اشاره به حمایت نهادهایی چون صندوق پشتیبانی از پژوهشگران و فناوران، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان از استعدادهای برتر و از نخبگان علوم انسانی با تأکید بر این که این حمایت ها و حد و اندازه آنها بیشتر شبیه یک شوخی است، افزود: فضای علوم انسانی گرفتار سیاست زدگی است و مشاهده می شود برخی از جناح ها بدنبال استفاده ابزاری از دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی علوم انسانی به نفع خود هستند و به همین دلیل، نه فقط آزاداندیشی در دانشگاه ها کم شده است، بلکه سایه نگاه های امنیتی بر سر استادان علوم انسانی دیده می شود.
رییس پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی، مساله دیگر در بحث تحول در علوم انسانی را به تصمیماتی که برای ارتقای علوم انسانی گرفته می شود، مرتبط دانست و افزود: بسیاری از این تصمیمات، نه توسط متخصصان درجه یک این عرصه گرفته می شود و نه از پختگی کافی برخوردارست. این مطلب بارها و به درستی تکرار شده که مهندسین یا متخصصان علوم پایه با نهایت احترامی که برایشان قائل هستم، درک درست و عمیقی از علوم انسانی ندارند و بطور معمول رفتار تحقیرآمیز و مخربی با این علوم دارند.
ایشان سپس منطق بخشنامه ارتقای اعضای هیات علمی را متناسب با عقلانیت حاکم بر علوم انسانی ندانست و اضافه کرد: این بخشنامه ناقدپرور و نوآورپرور نیست و علوم انسانی را به شدت سطحی و کم عمق کرده است. تعدادی از بزرگان مشهور فلسفه در دنیا، پس از ۲۰ سال یا در مواردی بیشتر، مطالعه و تأمل عمیق، تازه توانستند یک نظریه تحول آفرین ارایه کنند. دانشمندان ما در علوم انسانی و اسلامی زمانی می توانند نوآوری کنند که با آنها مانند کارمند ادارات رفتار نشود.
رییس شورای سیاستگذاری مجمع عالی علوم انسانی اسلامی، بیان کرد: من زمانی که در اوایل دهه ۸۰ دبیر هیات پشتیبانی از کرسی های نظریه پردازی بودم، آن زمان به مسؤولان می گفتم تا آن زمان که بستر طبیعی و مساعد و شوق انگیز برای نظریه پردازی وجود نداشته باشد، برگزاری کرسی های عرضه نظریه فایده ای ندارد، اما همکاران من ترجیح دادند بجای ایجاد زمینه های نظریه پردازی، کرسی های ارزیابی نظریاتی را که وجود ندارد، تاسیس کنند.
غلامی، روند اصلاح و تقویت بخشنامه ارتقاء را غلط دانست و اظهار داشت: بعضی مسؤولین عمل گرای ما، نه فقط از علوم انسانی چیز چندانی نمی دانند، بلکه حاضر نیستند صورت مساله را عمیقاً درک کنند. ما اخیراً یک متن ۸۰ صفحه ای درباره ی نقد و ارزیابی بخشنامه ارتقاء برای مسؤولین فرستادیم، اما آن مقام مسؤول اعلام نمود که من حتی یک جمله هم از این متن مفصل شما نتوانستم برای درج در بخشنامه پیدا کنم. من مایل بودم به ایشان بگویم ما نجار یا خیاط نیستیم. کار ما یک کار عمیق فکری است. اول آن ۸۰ صفحه را دقیق مطالعه کن و درباره ی محتوای آن تعمق کافی داشته باش تا تدریجاً متوجه بشوی اشکال کار کجاست، بعداً بطور طبیعی راه برای اصلاح بخشنامه باز خواهد شد.
وی تصریح کرد: ارتباط دستگاه های تصمیم ساز و تصمیم گیر با دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی برای حل مسائل خودشان خیلی کم است یا مراجعات به آنان، بیشتر جنبه تشریفاتی و تزئینی دارد. این عدم مراجعه و نداشتن مساله جدی علمی به فقدان جریان پیدا کردن حکمرانی علمی در ایران منجر می شود. در طرف مقابل، دانشگاه ها هم انگیزه چندانی برای حل مبتکرانه مسائل کشور ندارند و این مشکل به فضای مرده و بی رمق علوم انسانی و کمبود انگیزه در دانشگاه بر می گردد.
وی با اشاره به برگزاری کنگره علوم انسانی اسلامی، اظهار داشت: کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی به منزله یکی از توابع مجمع عالی علوم انسانی اسلامی و البته به عنوان یک کنگره غیر دولتی، تا الان بیش از ۷۰۰ مقاله علمی در ۱۶ رشته اصلی علوم انسانی عرضه نموده است.
غلامی افزود: ما در کنار برگزاری کنگره، متون علمی گوناگونی را منتشر نموده ایم که امروز از آنها به عنوان متن آموزشی یا کمک آموزشی استفاده می شود. یکی از مزیت های کارهای علمی کنگره علوم انسانی اسلامی، توجه جدی به نقد و تضارب آراء است. چه تضارب آرا با موافقان این علوم و چه مخالفان این علوم و در این ۱۵ سال، آغوش خودمان را به روی نقدهای عالمانه باز کردیم و حتی در برگزاری نشست های نقد علوم انسانی اسلامی پیشقدم شدیم.
او در آخر تصریح کرد: همکاری با پژوهشگران دنیای اسلام یکی دیگر از اقدامات کنگره علوم انسانی اسلامی بوده است، بطوریکه موفق شدیم علاوه بر شناسایی پژوهشگران برجسته در حوزه علوم انسانی اسلامی در نقاط مختلف دنیا، با تعدادی از آنها رابطه علمی برقرار نماییم. امیدوار هستم کنگره هفتم نیز یک کنگره ممتاز در راستای تکمیل راهی باشد که از ۱۵ سال پیش شروع شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب