موزه های علمی دانشگاهی و یك سال سوختن و ساختن با كرونا
سالی که گذشت، سالی متفاوت در تاریخ تاسیس خیلی از نهادهای علمی بشمار می رود. آموزش، پژوهش و ترویج علم در این سال با تغییرات اساسی ای روبرو شدند. این تغییرات، دامن موزه های علمی را که یکی از اصلی ترین نهادهای ترویج علم به شمار می روند هم گرفت.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، سال ۱۳۹۹ برای موزه های علمی با بحران انتشار کرونا و تعطیلی طولانی مدت آنها شروع شد. در این میان، موزه ملی علوم و فناوری ایران برنامه های خویش را به صورت مجازی سازماندهی کرد و همینطور تغییراتی در نوع برنامه های این مجموعه بوجود آمد.
همچون ی این تغییرات میتوان به راه اندازی وب سایتی برای مقابله با شیوع اخبار نادرست غیرعلمی پیرامون کرونا اشاره نمود که البته بررسی این وبسایت که عنوان آن پالانیوز است، نشان داده است از نیمه ی آبان دیگر به روز نشده است. به نقل از رئیس موزه ملی علوم و فناوری ایران از آغاز راه اندازی این وبسایت سعی شده بود با دعوت از متخصصان حوزه های مختلف از آنها بخواهند اطلاعاتی را که می توانند، به زبان ساده و روشن برای مردم بیان کنند.
در ابتدای انتشار کرونا بازدید حضوری از موزه های علمی هم همانند موزه های تاریخی ناممکن شد. بعضی از موزه ها امکان بازدید مجازی از محیط موزه را برای مردم فراهم کردند که موزه ملی علوم و فناوری ایران هم از این دسته بود.
گسترش کووید-۱۹ در کشور فقط بر نوع بازدید از این موزه ها اثر نگذاشت، بلکه برگزاری ششمین نشست موزه های دانشگاهی را هم با تاخیر دو ساله ای روبرو کرد. پنجمین نشست تخصصی موزه های دانشگاهی کشور در زمستان ۱۳۹۷ برگزار شد، اما برگزاری دوره ی بعدی آن به زمستان دو سال بعد موکول شد. رئیس موزه ملی علوم و فناوری ایران در این جلسه که هشتم بهمن ماه سال ۹۹ برگزار شد و عنوان آن «موزه های دانشگاهی در زمان کووید-۱۹» بود، اعلام نمود که آیین نامه شورای موزه های دانشگاهی بزودی منتشر خواهد شد.
یکی دیگر از اقدامات موزه ملی علوم و فناوری ایران پارسال برگزاری ششمین جشنواره علم برای همه بود که این جشنواره هم از تاثیرات انتشار کرونا در امان نبود. متولیان برگزاری این جشنواره که به مناسبت هفته ی جهانی علم برگزار می شود، طی دو فراخوان از کودکان و نوجوانان خواسته بودند داستان های علمی تخیلی با مبحث «بلاهای میکروبی، ویروسی و شیمیایی و تأثیر آن بر روی انسان، اجتماع و محیط زیست» بنویسند و همینطور بهترین کتاب علمی ای را که خوانده اند، به دوستانشان معرفی کنند.
سال ۱۳۹۹، سالی مهم در تاریخ موزه ملی علوم و فناوری به حساب می آید، چون که بعد از گذشت ۱۵ سال از طریق اندازی این موزه مقرر شد ساختمانی "فاخر" در اراضی عباس آباد و در مجاورت فرهنگستان ها به این موزه اختصاص پیدا کند.
اما بزرگترین تأثیر کرونا بر موزه علم و فناوری این بود که میزبانی نشست کمیته بین المللی موزه های علوم و فناوری (سیموست) که به ایران سپرده شده بود، به سال بعد موکول شد. در سال ۱۳۹۸ اعلام شده بود موزه علوم و فناوری جمهوری اسلامی ایران میزبان نشست کمیته بین المللی موزه های علوم و فناوری (سیموست) خواهد بود. قرار بود این نشست در اواخر مهر و اوایل آبان سالی که گذشت، برگزار شود؛ اما با عنایت به انتشار کرونا برگزاری این نشست به سال ۲۰۲۱ موکول شد. بر مبنای آن چه سیموست اعلام نموده است، این نشست در ایام ۲۶ تا ۳۰ اکتبر ۲۰۲۱ به صورت آنلاین یا حضوری در تهران برگزار می گردد.
از موزه های دانشگاهی چه خبر؟
شاید مهم ترین رویداد حوزه ی موزه های دانشگاهی در سال گذشته، اعلام خبر برگزاری اولین جشنواره موزه های دانشگاهی از جانب معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران بود. سرسنگی با بیان اینکه همایش و جشنواره موزه های دانشگاهی اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۰ برگزار می شود، اعلام نمود بعد از تصویب اساسنامه شورایعالی موزه های دانشگاه تهران، نهادی مخصوص موزه های دانشگاه تهران به ریاست رئیس دانشگاه تشکیل خواهد شد که این شورا فرایند مدیریت موزه های دانشگاه را مدیریت خواهد نمود و استانداردهای بین المللی برای موزه های دانشگاه تدوین می کند.
در سالی که گذشت بانک اطلاعاتی موزه های دانشگاهی هم به اقدامی تبدیل شد که اجرایی شدن ذخیره اطلاعات در آن به برگزاری جلسات بعدی شورای موزه های دانشگاهی موکول شد. شورایی که میان برگزاری جلسه ی پنجم و ششم آن، وقفه ای دو ساله وجود داشت. نخستین خبر از ایجاد بانک اطلاعاتی موزه های دانشگاهی را سیف الله جلیلی، رئیس موزه ملی علوم و فناوری ایران در سال ۱۳۹۸ بیان کرد. او ضمن اشاره به ایجاد بانک اطلاعاتی موزه های دانشگاهی در چارچوب یک نرم افزار در فضای وب اظهار داشته بود: بدین ترتیب موزه های دانشگاهی می توانند اطلاعات اشیاء و امکانات خویش را در نرم افزار وارد کنند تا حداقل مردم به صورت مجازی با اطلاعات آنها آشنا گردند.
جلیلی در مهر ماه ۱۳۹۹ و قبل از برگزاری ششمین جلسه شورای موزه های دانشگاهی در پاسخ به پرسشی درباره سرنوشت این بانک اطلاعاتی به ایسنا اظهار داشت: پلت فرم بانک اطلاعاتی موزه های دانشگاهی آماده شده است و این بانک از لحاظ نرم افزاری مهیاست. بناست در جلسات بعدی شورای موزه های دانشگاهی این مورد به بحث گذاشته شود. در جلسه قبلی این شورا تفاهم بر روی این که این اطلاعات به چه شکلی عرضه شود، وجود نداشت. اگر اطلاعات موزه های دانشگاهی به صورت یک پایگاه اطلاعاتی منسجم شکل بگیرد، نه تنها برای داخل کشور بلکه برای افراد خارج از کشور هم قابل استفاده می باشد.
سال ۱۳۹۹ و انتشار کرونا حدودا بر همه ی جوانب فعالیتهای علمی کشور تأثیر گسترده ای داشته است و موزه های علم و فناوری و دانشگاهی هم از این تأثیر بی نصیب نمانده اند. به نظر می آید موزه ملی علوم و فناوری تاحدودی توانست در فعالیتهای خود در دوران کرونا انعطاف ایجاد و نقش ترویجی خویش را ایفا کند. شاید شیوع کووید-۱۹ و خو گرفتن مردم به امکانات شبکه های مجازی برای کار و تفریح، فرصتی مغتنم برای مروجان علم در موزه های علمی باشد تا تغییرات بنیادینی را در فعالیتهای خود عرضه کنند و به مخاطبان خود بیشتر از پیش نزدیک شوند.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب