80 درصد جمعیت جهان زیر آسمان آلوده نوری کدام شهرهای ایران آلوده تر اند
به گزارش هوا فضا، نماینده انجمن بین المللی آسمان تاریک در ایران با اشاره به این که 80 درصد جمعیت جهان زیر آسمان آلوده نوری قرار دارند، اظهار داشت: پروژکتورها در شهرهای بزرگ ایران قاتل تاریکی آسمان اند.
حامد میرزاخلیل نماینده انجمن بین المللی آسمان تاریک در ایران، در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به شروع هفته جهانی آسمان تاریک اظهار داشت: هفته جهانی آسمان تاریک از تاریخ ۲۱ تا ۲۸ آوریل (۱ تا ۸ اردیبهشت) است و از سال ۱۳۹۳ به عنوان یک روز ملی در آمریکا معرفی شده و سپس به سطح بین المللی ارتقا یافته است.
هفته جهانی الودکی نوری؛ شعار امسال کاوش، تعهد و همرسانی
میرزاخلیل با اشاره به شعار امسال که کاوش، تعهد و همرسانی است، بیان کرد: تحقیقات علمی اخیر نشان داده اند آلودگی نوری تأثیرات مخربی بر محیط زیست و گونه های جانوری دارد. خصوصاً گونه هایی که شب و تاریکی را به عنوان قسمتی از زندگی خود انتخاب نموده اند، مانند کرم شب تاب، پرندگان مهاجر، خفاش ها و جغدها به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارند. شعار امسال بدین سبب انتخاب شده که توجه به حفظ تاریکی آسمان و تاثیر آن بر حفظ جانداران جلب شود.
تلف شدن یک میلیارد پرنده در امریکا بر اثر برخورد با نورهای روشن
میرزاخلیل همین طور به دلیلهای نام گذاری امسال اشاره نمود و اظهار داشت: آمار کشته شدن پرندگان در یک یا دو سال اخیر در کل دنیا به ثبت رسیده است و این مساله به تبلیغات گسترده ای نیاز دارد تا مردم به ویژه طرفداران محیط زیست باخبر شوند. نقشه های دقیقی از دوره های مهاجرت پرندگان تهیه شده و در آمریکا آماری برابر با یک میلیارد پرنده که بر اثر برخورد با نورهای روشن و شیشه های ساختمان ها کشته می شوند، ثبت شده است.
مردم برای مساعدت با پرندگان چراغ های اضافی را خاموش کنند
وی اضافه کرد: امسال تاکید بر این امر است که مردم می توانند با خاموش کردن چراغ های اضافی، نصب پرده یا طراحی شیشه ها با چسب های رنگی، به پرندگان کمک کنند تا متوجه شوند که آنجا قسمتی از آسمان نیست و یک جسم دشوار است که ممکنست جانشان را به خطر بیندازد.
۸۰ درصد جمعیت جهان زیر آسمان آلودگی نوری زندگی می کنند
وی اظهار داشت: آمارها نشان میدهد که ۸۰ درصد جمعیت جهان زیر آسمان آلودگی نوری زندگی می کنند که اصلا هیچ شانسی زیر این آسمان برای دیدن ستارگان و کهکشان ندارند.
هر سال بطور متوسط ۱۰ درصد از آسمان روشن تر می شود
میرزاخلیل با اشاره به این که آلودگی نوری از زمان اختراع لامپ شروع شده است و هدف اولیه آن انجام کارهای روزانه در شب بود، اضافه کرد: اما با گذشت زمان، کارکرد نور در شب به زیبایی و فضاسازی نیز اختصاص یافته است و هر سال بطور متوسط ۱۰ درصد از آسمان روشن تر می شود.
تاریکی آسمان حیات گونه های شب زی را حفظ می نماید
نماینده انجمن بین المللی آسمان تاریک در ایران در ادامه تاکید کرد: توجه به کاهش آلودگی نوری و حس تاریکی آسمان می تواند به حفظ حیات گونه های مختلف جانداران کمک نماید و از تمامی دعوت کرد تا در این جهت به کوشش های خود ادامه دهند.
پروژکتورهای سفید در شهرهای بزرگ ایران قاتل تاریکی آسمان
میرزاخلیل درباب آلودگی نوری در شهرهای بزرگ ایران، گفت: خیلی از زوایای پروژکتورها و چراغ ها به شکلی طراحی شده اند که بخش عمده ای از نور به سوی آسمان می رود و متاسفانه، خیلی از پیمانکاران و مدیران فکر می کنند که با تنظیم زاویه پروژکتور، محیط بیشتری را روشن می کنند. اما من تصاویری از شب های مه آلود در تهران دارم که نشان میدهد این پروژکتورها چقدر نور را به آسمان گسیل می دهند.
وی اضافه کرد: زاویه غلط چراغ ها و رنگ مورد استفاده در نور پروژکتورها نیز تأثیر زیادی در افزایش آلودگی نوری دارد. با پیشرفت تکنولوژی LED، ساخت چراغ ها عمدتا به سوی استفاده از نور سفید رفته است. نور سفید خاصیت پخش بیشتری در جو و مولکول های کره زمین دارد، برعکس نور زرد و قرمز که به مه شکن معروف هستند و در خیلی از ماشین ها که در مناطق مه آلود عبور دارند، یک نور زردی برای شکافتن مه تعبیه می شود تا راننده جاده را ببیند. اما نور سفید این توانایی را دارد که بیشتر در اتمسفر پخش شود و متاسفانه در سالیان اخیر، چه در ایران و چه در دنیا، شاهد سوئیچ کردن از نورهای زرد قدیمی به پروژکتورهای سفید LED هستیم.
نماینده انجمن بین المللی آسمان تاریک در ایران اضافه کرد: ال ای دی واقعا بد نیست و مصرف کمی و عمر بیشتری نیز دارد، اما در خیلی از جاها ضرورتی به استفاده از نورهای سفید نیست. ضمن این که اگر نور سفید باشد و زاویه پروژکتور هم غلط تنظیم شده باشد، این تولید آلودگی نوری را چند برابر می کند.
وی همین طور اشاره کرد: آلودگی نوری را می توان در شهرها و حتی روستاها تشخیص داد. به ویژه این که دیگر نمی توانیم ستاره ها را ببینیم و مخصوصاً وقتی که آسمان ابری باشد، ابرها را در آسمان می بینیم؛ اینقدر که نور از سمت زمین به سوی آسمان می رود و ما ابرها را بصورت روشن می بینیم. در صورتیکه اگر به نقاط تاریک و کویرهای دورافتاده بروید، این صحنه را نمی بینید. وقتی هوا ابری می شود، تنها از این که متوجه می شوید که ابری هست، متوجه می شوید که آسمان پرستاره دیگر نیست.
در داخل اتاق خواب هم آلودگی نوری وجود دارد
او در ادامه اظهار داشت: در داخل منزل نیز ما فکر می نماییم که چراغ ها را خاموش می نماییم و در تاریکی به خواب می رویم، اما کره چشم ما و پلک ظریف ما قدرت ممانعت از ورود نورهای مزاحم را به داخل کره چشم ندارد. همان یک مقدار نوری که از پنجره و کوچه وارد اتاق خواب می شود، موجب می شود که ساعت بیولوژیک انسان به هم بخورد. تستش هم خیلی راحت است؛ در تاریکی اتاق، دست را بصورت آرنج باز می نماییم و پس از چند دقیقه که چشم به تاریکی عادت کرد، اگر انگشتانمان را دیدیم، متوجه می شویم که در داخل اتاق آلودگی نوری داریم. متاسفانه در بیشتر شهرهای بزرگ ایران، تمام منازل و اتاق خواب ها تحت تأثیر وجود نورهای مزاحم از بیرون هستند که مانع ترشح هورمون ملاتونین می شوند و این هورمون ساعت بیولوژیک را مبتلا به اختلال می کند.
ارتباط آلودگی نوری با تنظیم خوابیدن
نماینده انجمن بین المللی آسمان تاریک در ایران اشاره کرد: در داخل منازل نیز، نورهای مزاحم که از پنجره ها وارد می شوند، می توانند خواب و ساعت بیولوژیک انسان را مختل کنند. این نورها مانع ترشح هورمون ملاتونین می شوند که به تنظیم خواب کمک می نماید. در ایران و سایر کشورها، شاهد تغییر چراغ ها از نورهای زرد به سفید هستیم، اما متاسفانه ضوابط مشخصی دراین خصوص وجود ندارد و تنها اداره برق مسئول روشنایی معابر است.
میرزاخلیل درباب استانداردهای روشنایی جاده های بین شهری اظهار داشت: جاده های بین شهری دارای استانداردهای خاصی هستند و جداول مهندسی روشنایی وجود دارد که مشخص می کند برای هر معبر باتوجه به میزان عبور، چند لوکس نور باید تعبیه شود. متاسفانه، غیر از این هیچ قانون دیگری در داخل یا خارج از شهرها وجود ندارد. به همین دلیل، انجمن بین المللی ایده ای را تحت عنوان 'پارک های بین المللی آسمان تاریک' مطرح کرده است.
وی اضافه کرد: این پارک ها به طور معمول چند هکتار تا چند صد هکتار وسعت دارند و دارای قوانین و ضوابط سختگیرانه ای جهت استفاده از منابع روشنایی هستند. در اطراف این پارک ها، اگر شهر کوچکی یا مجموعه ورزشی وجود داشته باشد، منابع روشنایی آنها نیز باید استاندارد باشد تا در وسط پارک دستخوش تغییر و اختلال نشود. هدف این است که بازدیدکنندگان بتوانند کهکشان راه شیری را به وضوح ببینند.
دیدن کهکشان راه شیری از پارک های بین آلمانی اسمان تاریک
میرزاخلیل اضافه کرد: این پارک ها به شکلی طراحی می شوند که هم عاشقان تاریکی آسمان بتوانند کهکشان را ببینند و هم گونه های خاصی که حیاتشان به تاریکی آسمان وابسته است، در آنجا زندگی کنند. این پارک ها به علاقه مندان به حیات وحش این امکان را می دهند که زندگی و فعالیت این حیوانات و حتی گیاهان را تماشا کنند. همچنین، در این پارک ها سکوهای آموزشی و تابلوهای علایم راهنمایی وجود دارد که به رصدگران و بازدیدکنندگان کمک می نماید تا به سوی های مناسب هدایت بشوند و امنیت آنها تامین شود.
۲۰۰ تا ۲۲۰ پارک بین المللی آسمان تاریک در دنیا وجود دارد؛ کوشش برای ایجاد این پارک در ایران
او در ادامه اظهار داشت: هم اکنون، حدود ۲۰۰ تا ۲۲۰ پارک بین المللی آسمان تاریک در دنیا وجود دارد و در آسیا، پنج پارک از این نوع وجود دارد که یکی از آنها بتازگی توسط کشور عربستان به وجود آمده است. متاسفانه، ما هنوز در ایران این پارک ها را نداریم، اما درحال تلاش هستیم که با وزارت میراث فرهنگی و گردشگری، ضوابط و قوانین مربوط به این پارک ها را به ثبت برسانیم.
نماینده انجمن بین المللی آسمان تاریک در ایران با اشاره به این که خیلی از منجمان برای رصد ستارگان به اطراف شهرهای بزرگ و در کنار روستاها سفر می کنند تا به آسمان مناسب کارشان دست یابند، اظهار داشت: آسمان شب در مناطق مختلف از نظر کیفیت متفاوت می باشد، در نجوم روش ها و کمیت های زیادی برای سنجش کیفیت آسمان شب وجود دارد که یکی از آنها حد قدر آسمان می باشد. قدر ظاهری کم نورترین ستاره ای که می توان با چشم غیرمسلح دید را حد قدر آسمان گویند. هرچه آسمان شب تاریک تر باشد حد قدر افزایش خواهد یافت.
کدام شهر های ایران بیشترین آلودگی نوری را دارند
وی اضافه کرد: تاریکی آسمان با قدر سنجیده می شود و حد قدر شرایط رصدی (میزان شفافیت) آسمان را مشخص می کند و هم کیفیت دید شخص را. تهران بیشترین آلودگی نوری را در کشور دارد بطوریکه ۵ سال قبل حدقدر یکی از رصدگاه های تهران در ۷۰ کیلومتری تهران ۶/۳ بوده و الان به زیر ۶ تنزل پیدا کرده است. هر چه این شاخص بالاتر برود اسمان پرستاره تر می شود و هرچه پایین تر اسمان کم ستاره تر می شود. شهرهای مشهد، قم، شیراز، اصفهان و تبریز پس از تهران بیشترین آلودگی نوری را دارا هستند.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب