پژوهشی نوین در حوزه مدیریت آموزش عالی
چگونه حکمرانی آکادمیک دانشگاه ها را متحول می کند؟
به گزارش هوا فضا، امروزه دانشگاه ها نقش برجسته ی در توسعه جوامع ایفا می کنند و باید با تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فناوری هماهنگ شوند و طبعا برای این کار، به سیستم مدیریتی قوی و مؤثر نیاز است. پژوهشی جدید به بررسی اصول حکمرانی دانشگاهی پرداخته است که می تواند راهگشای بهبود ساختارهای مدیریتی باشد.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، موضوع حکمرانی دانشگاهی، یکی از مباحث کلیدی در مدیریت آموزش عالی است. حکمرانی دانشگاهی به مجموعه ای از تصمیمات و سیاست ها گفته می شود که نحوه مدیریت دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی را مشخص می کند. دانشگاه ها به سبب نقشی که در تربیت نیروی انسانی متخصص و ایجاد دانش دارند، به عنوان یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی شناخته می شوند. این نهادها باید بتوانند به تغییرات سریع جهانی پاسخ دهند و نیازهای جامعه را برآورده کنند. از طرف دیگر، پیچیدگی های محیط آموزشی و فشارهای مالی و اجتماعی، دانشگاه ها را ملزم به ایجاد ساختارهای مدیریتی جدیدی کرده است. در نتیجه، بررسی حکمرانی دانشگاهی از اهمیت بالایی برخوردارست.
مطالعات نشان می دهند که مدیریت درست و اصولی در دانشگاه ها می تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت آموزشی و پژوهشی داشته باشد. حکمرانی دانشگاهی نه فقط بر سیاستگذاری های داخلی، بلکه بر تعاملات بین دانشگاه و جامعه نیز تأثیر می گذارد. این مساله از جنبه های مختلفی مانند تامین منابع مالی، بهبود برنامه های درسی و ایجاد شفافیت در تصمیم گیری اهمیت دارد. در ایران، به سبب نیاز به تغییرات در نظام های مدیریتی دانشگاهی، بررسی و تحلیل این مسئله بسیار ضروری بنظر می رسد.
در همین راستا، گروهی از محققان از دانشگاه علامه طباطبائی و دانشگاه شهید بهشتی با هدایت فهیمه ربانی خواه، محقق مدیریت آموزش عالی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی تحقیقی انجام داده اند تا به ابعاد مختلف حکمرانی دانشگاهی در دانشگاه های ایران بپردازند. این پژوهش با هدف ارائه مدلی جامع برای مدیریت بهتر دانشگاه ها انجام شده است و نتایج آن می تواند به سیاست گذاران کمک نماید تا روش های کارآمدتری برای اداره دانشگاه ها طراحی نمایند.
برای انجام این پژوهش، پژوهشگران از روشی کیفی استفاده کردند و به تحلیل پژوهش های مختلف در بازه زمانی سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ پرداختند. آنها از منابع معتبر داخلی و خارجی استفاده کردند و با دقت فراوان، اطلاعات موجود را بررسی کردند. در نهایت، ۴۵ مطالعه به عنوان پایه اصلی این مطالعه برگزیده شد. روش کار این پژوهش، ترکیب یافته های قبلی با روشی سیستماتیک بود که به محققان امکان داد مدل جامعی برای حکمرانی دانشگاهی عرضه کنند.
یافته های این پژوهش نشان می دهند که حکمرانی دانشگاهی در ۹ بعد اصلی قابل تعریف است. این ابعاد شامل مواردی همچون استقلال گرایی، جامعه گرایی، آینده نگری و کیفیت محوری است. این ابعاد نشان دهنده ضرورت وجود ساختارهایی هستند که بتوانند نیازهای مختلف دانشگاه ها و جامعه را برآورده کنند.
مدل ارائه شده در این پژوهش، ابزاری است که سیاست گذاران می توانند از آن برای ارزیابی و بهبود مدیریت دانشگاه ها بهره گیرند. این مدل، راهکارهایی برای ایجاد تعادل میان استقلال دانشگاه ها و مسئولیت پذیری آنها ارائه می دهد. همچنین، نقش دانشگاه ها در رابطه با جامعه و پاسخگویی به نیازهای آنرا پررنگ تر می کند.
این یافته ها اهمیت بالایی برای نظام آموزش عالی ایران دارند. باتوجه به تغییرات سریع در محیط های آموزشی و ظهور تکنولوژی های جدید، دانشگاه ها باید بتوانند خودرا با شرایط جدید وفق دهند. استفاده از این مدل حکمرانی می تواند به بهبود کارآیی و اثربخشی دانشگاه ها کمک نماید و آنها را در راه تحقق اهداف ملی و بین المللی یاری کند.
این مطالعه حاکی از آنست که توجه به اصول حکمرانی دانشگاهی می تواند دانشگاه ها را به سوی نوآوری و پاسخگویی بهتر هدایت کند. سیاست گذاران و مدیران آموزش عالی با بهره گیری از نتایج این پژوهش، قادر خواهند بود نظام آموزشی کشور را با شرایط و نیازهای جدید هماهنگ تر کنند و دانشگاه هایی پویا و کارآمد ایجاد کنند که بتوانند نیازهای جامعه را برآورده سازند.
گفتنی است، نتایج این پژوهش در «مجله آموزش عالی ایران» وابسته به انجمنی با همین نام انتشار یافته است. این مجله، بستری برای ارائه نتایج تحقیقات علمی در عرصه آموزش عالی فراهم نموده و نقش برجسته ی در پیشبرد علم دراین خصوص ایفا می کند.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب