هوافضا- علوم هوایی
رییس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی خبر داد؛

اولین کاوش محققان ایرانی در عمق 2 هزار متری دریای عمان

اولین کاوش محققان ایرانی در عمق 2 هزار متری دریای عمان

به گزارش هوا فضا، رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی از کاوش ها و مغزه گیری پژوهشگران ایرانی برای اولین بار در اعماق دریای عمان اطلاع داد و اظهار داشت: مجوز تأسیس نخستین مرکز رشد صنایع دریایی دریافت شد.



به گزارش هوا فضا به نقل از وزارت علوم، مرتضی توکلی رییس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی همزمان با روز ملی خلیج فارس (۱۰ اردیبهشت ماه) و آیین های گرامیداشت این پهنه دریایی و تاریخی در نشستی با خبرنگاران توضیحاتی در مورد اقدامات و دستاوردهای پژوهشگاه طی دو سال قبل ارائه نمود.
نمونه برداری از عمق بیش از ۲ هزار متری دریای عمان و مغزه گیری از این عمق برای نخستین بار توسط پژوهشگران پژوهشگاه اقیانوس شناسی با بهره گیری از کاوشگر بومی خلیج فارس، تهیه اطلس جامع دریای عمان و خلیج فارس و برگزاری کارگاه های آموزشی در این روز از مهم ترین اقدامات این پژوهشگاه بود.
البته موضوع توافق نامه راپ می (ROPME/Regional Organization For The Protection of The Marine Environment) توافق نامه ای بین ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس در اردیبهشت ۱۹۷۳ و عمل به آن و تحقیقات در خلیج فارس بر این مبنا نیز از مطالبی بود که در این جلسه عنوان شد و رییس و اعضای هیئت علمی پژوهشگاه ضمن توضیح در این مورد بیان نمودند که با وجود کاوشگر خلیج فارس به عنوان شناور مهم تحقیقاتی و پژوهشگران برجسته این حوزه داده های مطالعاتی و راهبردی مهم حالا توسط ایران به دست می آید و تا حد ممکن در اختیار پژوهشگران دیگر کشورها هم قرار می گیرد.
توجه به تنوع زیستی خلیج فارس و دریای عمان برای توسعه اقتصاد دریامحور و ضرورت همکاری همه نهادها و ارائه خدمات تحقیقاتی به نهادهای مختلف مانند نیروی دریایی ارتش و سپاه نیز از برنامه های سال قبل پژوهشگاه عنوان شد.
مرتضی توکلی در این جلسه با اشاره به نزدیکی ایران با اقیانوس هند و رابطه دیرینه تمدنی با کشورهای حاشیه اقیانوس هند گفت: پژوهشگاه چهارایستگاه تحقیقاتی در شهرهای چابهار، نوشهر، بوشهر و بندرعباس دارد و حوزه پژوهش اقیانوس شناسی به شکل انحصاری در اختیار پژوهشگاه است.
نخستین کاوش محققان ایرانی در عمق ۲ هزار متری دریای عمان
وی با اشاره به وظایف ذاتی پژوهشگاه نیز گفت: پژوهشگران پژوهشگاه در روزهای نوروز با بهره گیری از کاوشگر خلیج فارس نقشه برداری در عمق ۲ هزار و ۵۰۰ تا ۳ هزار متر را برای نخستین بار در کشور انجام دادند و پس از آن از عمق ۲ هزار و ۱۲۳ متر نمونه برداری کردند. عمق خلیج فارس زیاد نیست ولی برداشت در عمق ۲ هزار و ۱۲۳ متر کار سخت و منحصربه فردی است که در انحصار چند کشور دریایی در جهان است که سابقه مطالعات دریایی و دریانوردی دارند و ایران با این کار به باشگاه کشورهای دارای توانایی اکتشاف در اعماق دریا پیوسته است.
استاد دانشگاه تربیت مدرس در ادامه با اشاره به اهمیت این اقدام اضافه کرد: دنیای زیر آب دنیای ناشناخته ای است و باتوجه به فشار و شرایط آب وقتی آنرا کشف می نماییم، ظرفیتهای این منطقه عیان می شود به ویژه تنوع زیستی و صنایع و معادن. همین طور با توجه به این که ۷۰ درصد سطح کره زمین را آب فراگرفته است، اگر نتوانیم این منطقه را کاوش نماییم، به این منابع دست نمی یابیم.
وی اضافه کرد: منابع موجود در خلیج فارس منابع نفتی و گازی است که از بیش از ۱۰۰ سال پیش از آنها بهره برداری می نماییم اما حوزه های جدیدتری هم وجود دارند و بطورمثال چین در عمق ۱۲ هزار متر هم کاوش کرده و از ذخایر استفاده می نماید. این امر موجب می شود بتوانند در آینده از منابع به ویژه فلزات باارزش و سایر منابع معدنی ذی قیمت بهره برداری کنند.
توکلی یکی دیگر از اقدامات را همزمان با روز ملی خلیج فارس برنامه های خاصی مانند کارگاه ها و کارهای پژوهشی در رابطه با تغییرات اقلیم و اقیانوس نگاری خلیج فارس دانست و اضافه کرد: بررسی اثر پدیده «ال نینو» روی سفیدشدن مرجان ها همچون موضوعات این کارگاه های آموزشی است که بررسی هایی نیز دراین زمینه در خلیج فارس انجام داده ایم. بیست و دومین نشست شورای عالی اتحادیه دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور را نیز با حضور ۱۸ دانشگاه و مرکز تحقیقاتی نیز در این روز برگزار کردیم تا همگرایی بین این مراکز در حوزه تحقیقات دریایی افزایش یابد و از ظرفیتهای مشترک برای رسیدن به توسعه دریامحور بهره مند شوند.
رونمایی از اطلس ملی خلیج فارس و دریای عمان/۴۲ پارامتر بررسی شد
وی اضافه کرد: همین طور اطلس ملی خلیج فارس و دریای عمان به عنوان اطلسی جامع تهیه شده و در هفته پژوهش گذشته رونمایی گردید. این اطلس حدود ۱۶۰ نقشه در ۸۸ صفحه دارد. این نقشه در حوزه شاخصهای فیزیکی شامل دما، شوری، چگالی، کدورت، اکسیژن محلول، سرعت صوت، عمق شفافیت، اکسیژن ظاهری و در حوزه شاخصهای شیمیایی نیترات ها، فسفات ها، سیلیکات، ذرات معلق در آب، نیتروژن ها و همین طور شاخصهای زیستی فیتوپلانکتون ها و دایموفلاژن ها (کف زیان خلیج فارس) در این اطلس مطالعه شده است. بیش از ۴۲ پارامتر (مؤلفه) در این نقشه بررسی شده که منحصربه فرد هستند. یافته های این نقشه از دو گشت یک سفر تابستانی و یک سفر زمستانی با بررسی ۷۶ ایستگاه در زمستان و ۶۷ ایستگاه در تابستان از دهانه اروند رود تا کنار چابهار به دست آمده و برای پژوهشگران، سیاست گذاران و دانشگاه ها مفید می باشد.
توکلی همین طور به موضوع توافق نامه کشورهای حاشیه خلیج فارس موسوم به راپ میROPME (Regional Organization For The Protection of The Marine Environment) اشاره نمود و اضافه کرد: کشورهای عربستان سعودی، کویت، بحرین، امارات متحده عربی، ایران، قطر، عراق و عمان عضو این توافق نامه هستند؛ با این وجود منابع اصلی داده های تحقیقاتی که در گذشته توسط کویت انجام می شد، در اختیار ایران قرار نمی گرفت.
وی در مورد اهمیت این داده ها گفت: قسمتی از داده ها از جهت علمی مهمست و بخشی هم از جهت سیاستگذاری و برای نمونه ذخایر شیلاتی ضعیف روی امنیت غذایی اثر می گذارد و قطر روی گاوهای دریایی کار می کند که در خلیج فارس در حاشیه قطر این حیوانات وجود دارند و این منطقه را جزء مناطق حفاظت شده در نظر می گیرد.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی اشاره کرد: موارد دیگر شامل جنگل های حراست که ظرفیت خوبی دارند. قطر در حاشیه سرزمینی خود کشت حرا انجام می دهد و ما سال قبل حاضر بودیم یک میلیارد اصله درخت در حاشیه ساحلی ایران بکاریم ولی اراده لازم برای این کار نبود. هدف ما استفاده از مشارکت مردمی و بسیج مستضعفان بود تا در کاشت و پرورش درختان کمک بگیریم. البته برای کشت گیاهان خودرو متولی خاصی نداریم و بیشتر سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگلها و مراتع موضوع را اداره و برخی محدودیت ها را ایجاد می کنند.
توکلی با اشاره به پهنه جغرافیایی دراین زمینه گفت: ۵ هزار و ۷۰۰ کیلومتر مرز دریایی داریم و از گوآتر تا خرمشهر امکان کاشت جنگل های حرا وجود دارد. همین طور در حاشیه خیلی از جزایر که ما ۳۴ جزیره در ساحل جنوب داریم، این امر امکان دارد.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با اشاره به اهمیت اقدامات زیربنایی در توسعه منابع دریایی اظهار داشت: بزرگ ترین کشور در حوزه کشت جنگل های حرا بنگلادش است که با این کار از خاک در مقابل سیل های زیاد حفاظت کرده است.
رئیس پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در مورد اقدامات این پژوهشگاه برای تحقق سیاست های کلی توسعه دریامحور ابلاغی مقام معظم رهبری نیز اظهار داشت: نخستین گام ما این بود که ظرفیت ها و زیرساختاهای اساسی را برای تصمیم گیری فعال نماییم.
توکلی اضافه کرد: شورای عالی صنایع دریایی به ریاست رییس جمهور در این جهت مجوز ایجاد مرکز ملی فراداده های دریایی را به پژوهشگاه داد که فرصت خوبی است. همین طور مطالعات قطب جنوب یا جنوبگان را با ارتباط خوب با نیروی دریایی ارتش پیگیری می نماییم و در گشت دریایی نیروی دریایی دور کره زمین هم کمک های تحقیقاتی کردیم. در حوزه سونامی، کارهای مشترکی با یونیسف و یونسکو و در حوزه داده ها با نیروی دریایی ارتش و سپاه داشته همین طور در حوزه توسعه زیردریایی ها نیز با دانشگاه صنعتی اصفهان مشارکت داریم.
وی افزود: مجوز تأسیس نخستین مرکز رشد صنایع دریایی را در نوشهر از وزارت علوم گرفتن کرده ایم تا در عرصه های مختلف باتوجه به توانایی که داریم، کارهای خودرا شروع نماییم.


منبع:

1403/02/12
15:25:29
0.0 / 5
345
تگهای خبر: آموزش , خدمات , وزارت
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۴ بعلاوه ۵
هوا فضا هوافضا