در گفت وگو با هوا فضا اعلام شد؛
تهیه بزرگترین اطلس اقیانوس شناسی خلیج فارس و دریای عمان
هوا فضا: معاون پژوهش پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی از تهیه بزرگترین اطلس اقیانوس شناسیِ خلیج فارس و دریای عمان حاوی 42 پارامتر شامل آلودگی در رسوب، وضعیت زیستی پستانداران و آلودگی زیست شناسی آگاهی داد.
علی مهدی نیا در گفت و گو با خبرنگار مهر، به نتایج گشت های تحقیقاتی تابستان و زمستان سال ۱۴۰۰ با کشتی کاوشگر خلیج فارس اشاره نمود و اظهار داشت: بر طبق نتایج این تحقیقات بزرگترین اطلس اقیانوس شناسی خلیج فارس و دریای عمان تدوین و تهیه شده است که این اطلس شامل نقشه های به دست آمده از تازه ترین داده های برداشت شده در محدوده انحصاری اقتصادی (EEZ) ایران در خلیج فارس و دریای عمان در عرصه محیط زیست و اقیانوس شناسی است. این اطلس مشتمل بر بیش از ۱۶۰ نقشه و تصویر در ۸۸ صفحه و به زبان انگلیسی ارائه شده است.
جدیدترین اطلاعات و نقشه ها از خلیج فارس و دریای عمان
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی کشور اضافه کرد: نقشه ها حاوی اطلاعات جدید و با جزییات در حوزه های مختلف اقیانوس شناسی شامل فیزیکی (دما، شوری، چگالی، کدورت، اکسیژن محلول، کلروفیل، سرعت صوت، عمق شفافیت، spiciness، مصرف اکسیژن ظاهری)، شیمیایی (مواد مغذی محلول در آب دریا شامل نیترات، فسفات، سیلیکات ذرات معلق در، آب نیتروژن در ذرات معلق، فسفر در ذرات معلق، نسبت نیتروژن به فسفر در ذرات معلق، pH و قلیاییت کل آب، کربن معدنی محلول در آب، مقدار اشباع آراگونیت در آب، کربن آلی موجود در آب)، زیستی (فیتوپلانکتون شامل سیانوباکتری، داینوفلاژله و دیاتوم های شناور در ستون آب، کفزیان ساکن بستر شامل سخت پوستان، نرم تنان و کرم ها و گروه پستانداران دریایی مانند دلفین ها) زمین شناسی (توزیع اندازه ذرات منشأ، رنگ، جنس، میزان، مواد آلی، میزان کربنات و … در رسوبات سطحی بستر دریا) می شود.
جدیدترین وضعیت محیط زیستی خلیج فارس و دریای عمان در آب ها و بستر دریا
وی همین طور میزان آلودگی در رسوب (فلزات سنگین شامل: نیکل، کبالت، کروم، مس، روی، آهن، آرسنیک، وانادیوم و سرب؛ آلودگی های آلی شامل: هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای، بای فنداهای چند کلره، هیدروکربن های نفتی، و نیتروژن کل و فرم های مختلف فسفر در رسوبات سطحی است) که بیش از ۴۲ پارامتر اقیانوس شناسی را مشتمل می شود و تازه ترین وضعیت محیط زیستی خلیج فارس و دریای عمان در آب ها و بستر دریا در EEZ ایران را از اطلاعات موجود در این اطلس برشمرد.
مهدی نیا با بیان این مطلب که بوسیله نقشه برداری دقیق و نمایش داده های سال ۱۴۰۰، این اطلس به عنوان یک منبع باارزش و به روز برای سیاست گذاران، پژوهشگران و محافظان متعهد به مدیریت پایدار این آب های حیاتی عمل می کند، اضافه کرد: آخرین گشت های دریایی تحقیقاتی کامل بین المللی در خلیج فارس و دریای عمان در سالهای ۲۰۰۰، ۲۰۰۱ و همین طور ۲۰۰۶ توسط سازمان منطقه ای صیانت از محیط زیست دریایی (ROPME) انجام شد. حوزه این سفرهای دریایی شامل مطالعاتی در مورد آلودگی زیست شناسی (فیتوپلانکتون، زئوپلانکتون، کفزیان و غیره)، اقیانوس شناسی فیزیکی، و اندازه گیری مواد مغذی و کلروفیل بود و نتایج آنها که عمدتا توسط پژوهشگران غربی و در لابراتوار های کویت تولید شده بود در قالب گزارش های فنی ROPME انتشار یافته است.
۹ سفر دریایی کشتی کاوشگر خلیج فارس از ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲
معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی کشور افزود: چندین سال بعد، پایش اقیانوس شناسی خلیج فارس و خلیج عمان بوسیله گشت های دریایی تحقیقاتی PGGOOS در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ میلادی توسط پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی و با یک شناور لجستیکی متعلق به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران (شناور نایبند) انجام شد. در این مجموعه گشت ها، جمع آوری داده ها در بخش ایرانی خلیج فارس، تنگه هرمز و خلیج عمان در چند مرحله انجام شد و بعد از بهره برداری از کشتی تحقیقاتی کاوشگر خلیج فارس توسط پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی ایران در اوایل سال ۲۰۱۸، ۹ سفر دریایی از شروع سال ۲۰۱۸ تا اوایل سال ۲۰۲۲ در خلیج فارس و دریای عمان انجام شد، این سفرها که برخی محدود به مناطق کوچک تر است در صورتیکه برخی دیگر کل منطقه انحصاری اقتصادی ایران (EEZ) را پوشش می دادند و شامل مطالعاتی در حوزه اقیانوس شناسی، فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و زمین شناسی و همین طور آلودگی دریایی بود.
نمونه برداری و سنجش بیش از ۶ هزار کیلومتر توسط شناور کاوشگر خلیج فارس
وی ضمن بیان این مطلب که سفرهای دریایی تحقیقاتی انجام شده با کشتی تحقیقاتی کاوشگر خلیج فارس در تابستان ۲۰۲۱ (گشت PGE۲۱۰۲، سپتامبر ۲۰۲۱) و زمستان ۲۰۲۲ (گشت PGE۲۲۰۱، ژانویه تا فوریه ۲۰۲۲) شامل حمایت مالی از صندوق ملی محیط زیست ایران و همکاری با معاونت محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان محیط زیست بود، تصریح کرد: این سفرها از نظر تنوع اندازه گیری ها و تعداد ایستگاه های بررسی شده، جامع ترین سفرهای دریایی تحقیقاتی بودند که با کشتی تحقیقاتی کاوشگر خلیج فارس انجام شد. از دهانه اروندرود در خلیج فارس تا چابهار در خلیج عمان در فصول گرم و سرد در مجموع ۶۷ ایستگاه در طول سفر دریایی تابستانی و ۷۶ ایستگاه در مسافرت زمستانی برای جمع آوری داده ها و نمونه برداری مورد بررسی قرار گرفتند. در ضمن نمونه برداری و سنجش با شناور کاوشگر خلیج فارس، مسیری بیش از ۶ هزار کیلومتر در ضمن دو گشت بین ایستگاههای مختلف پیموده شد.
مهدی نیا در ادامه اشاره کرد: پژوهشگران پژوهشگاه به همراه ناظران سازمان حفاظت محیط زیست و همکاران دانشگاهی علوم، فنون دریایی خرمشهر و شهید بهشتی مجموعاً حدود ۶۰۰ نفر روز طی دو گشت سال ۱۴۰۰ بصورت شبانه روزی بر روی شناور کاوشگر خلیج فارس به کار نمونه برداری و سنجش مشغول بوده اند. حدود ۱۸۸۰ نمونه رسوب از بستر دریا، بیش از ۵۶۰۰ نمونه آب دریا، ۲۸۱ نمونه جمع آوری شده با تورهای پلانکتونی و ۹۲۵ سنجش در محل بر روی شناور (مانند پروفیلهای CTD )حاصل این دو سفر دریایی بوده است. ۴۲ نفر شامل اعضای هیأت علمی تکنسین های عملیات میدانی، کارشناسان لابراتوار و متخصصان مرکز ملی داده در مدت دو سال فعالیت مستمر، یافته های این سفرهای دریایی را به داده ها، گزارش ها و تحلیل های اقیانوس شناسی خلیج فارس و دریای عمان تبدیل کردند.
به گفته معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی کشور یافته های این سفرهای دریایی در کنار پایش های ساحلی همزمان، در ۳۰۰۰ صفحه گزارش علمی (۲۷ جلد) تهیه و ارائه شده است و اطلس حاضر با هدف جمع آوری خاصیت های اقیانوس شناسی و خاصیت های اکولوژیکی خلیج فارس و خلیج عمان، با عنایت به داده های سفرهای دریایی تحقیقاتی سال ۱۴۰۰، یک منبع بصری و اطلاعاتی جامع برای پژوهشگران دانشجویان و همه علاقه مندان به درک پویایی پیچیده این مناطق دریایی مهم ارائه می کند.
تولید داده های جدید اقیانوس شناسی از منطقه دریایی جنوبی کشور / هزینه ۸ میلیاردی برای تهیه اطلس
وی ضمن اشاره به این که این طرح در بخش فراساحل منجر به تولید حجم زیادی از داده های جدید اقیانوس شناسی و زیست محیطی از منطقه دریایی جنوبی کشور (دور از ساحل) شده است، بیان کرد: اطلس حاضر یکی از محصولات منتج از انجام آنست و حدود ۸ میلیارد تومان هزینه تهیه این اطلس بوده که ۷۰ درصد آن توسط پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی و ۳۰ درصد توسط صندوق ملی محیط زیست تامین شده است.
مهدی ضمن بیان این مطلب که پس از سال ۲۰۰۶ که آخرین گشت تحقیقاتی دریایی توسط سازمان منطقه ای ROPME در خلیج فارس و دریای عمان انجام شده بود تابحال گشت تحقیقاتی با این جامعیت و وسعت در منطقه صورت نپذیرفته است، اظهار داشت: این اطلس را می توان نخستین و بزرگترین اطلس اقیانوس شناسی خلیج فارس و دریای عمان نامید که داده های آن بطور کامل توسط پژوهشگران علوم اقیانوس شناسی در داخل کشور و با استفاده از نخستین شناور تحقیقاتی ساخت متخصصان ایرانی تولید شده است.
وی در آخر بر این مساله اصرار کرد که برد تبلیغاتی ملی و فراملی این اطلس می تواند کشورهای حوزه خلیج فارس و دریای عمان را بر توانمندی ایران در اجرای مستقل تمام مراحل گشت های اقیانوس شناسی و پایش خلیج فارس آگاه ساخته و منجر به فعال شدن همکاری منطقه ای سازمان ROPME، این دفعه با نقش محوری ایران شود و در نهایت گامی مؤثر در صیانت از محیط زیست دریایی خلیج فارس و دریای عمان خواهد بود.
به گزارش هوا فضا به نقل از مهر، در بیست و چهارمین نمایشگاه پژوهش، فناوری و فن بازار از بزرگترین اطلس اقیانوس شناسی خلیج فارس و دریای عمان با حضور وزیر علوم و معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور رونمایی گردید.
منبع: aero-space.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب