معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی؛
تعریف طرح های پژوهشی در جهاد دانشگاهی برمبنای احصاء نیازهای دستگاههای مختلف کشور
به گزارش هوا فضا، معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی تاکید کرد: طی ۳ سال قبل حدود ۷۰ عنوان طرح در چارچوب طرح توسعه تکنولوژی توسط این معاونت مصوب شده است. جهاد دانشگاهی برمبنای احصاء نیازهای دستگاههای مختلف کشور، طرح های پژوهشی را تعریف کرده است. برنامه «بسیج جهادگران جوان برای ورود به فناوری های نوپدید» از دیگر اقدماتی است که در دستور کار جهاد دانشگاهی قرار گرفته که جزئیات این طرح درحال تبیین است.
به گزارش هوا فضا به نقل از ایسنا، مطابق اساسنامه مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی، دو هدف از سه هدف اصلی جهاد دانشگاهی به پژوهش و فناوری معطوف شده است. عمده فعالیت این نهاد، در دو دهه اول، پاسخ به نیازها و خلاهای علمی، اجرایی و تحقیقاتی در قسمت های مختلف کشور بوده است. بازبینی در سیاست ها و برنامه های جهاد دانشگاهی از یک دهه پیش شروع شده و تابحال ادامه یافته است و محور این بازبینی ها، رفع فوری میان مدت و بلندمدت نیازهای علمی و تحقیقاتی کشور بوده است.
در پی تعریف سند چشم انداز بیست ساله کشور در سال ۱۳۸۴، جهاد دانشگاهی با مدنظر قرار دادن اهداف مصوب در اساسنامه، چشم انداز بیست ساله خود در افق ۱۴۰۴ را ترسیم و برای تحقق آن، اهداف کلان بخش های پژوهش و فناوری، آموزشی و فرهنگی را مشخص نمود. در قسمت اهداف کلان بیست ساله معاونت پژوهش و فناوری، به ایجاد ساختارهای پژوهشی و تخصصی جدید و متناسب، قطب های علم و فناوری و تولید و عرضه فناوری و نوآوری در سطح ملی و بین المللی توجه ویژه ای شده است. معاونت پژوهش و فناوری در امتداد تحقق برنامه پیشبینی شده گامهای موثری برداشته و در عین حال پاسخ به نیازهای تحقیقاتی وزارتخانه ها، سازمان ها و دستگاه های اجرایی را مدنظر قرار داده است.
این نیازها به صورت عمده توسط ساختارهای پژوهشی شامل ۱۴۲ گروه پژوهشی، ۱۱۷ مرکز خدمات تخصصی، ۱۹ مرکز رشد و ۲ پارک علم و فناوری، مستقر در ۴۲ واحد جهاد دانشگاهی، ۱۸ پژوهشکده مستقل و ۳ پژوهشگاه (شامل ۹ پژوهشکده) مستقر در سرتاسر کشور، مرکز اطلاعات علمی، مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و مجتمع تحقیقاتی شهدای جهاد دانشگاهی پاسخ داده می شود.
آذرماه ۱۴۰۱ با حکم دکتر حسن مسلمی نائینی، رئیس جهاد دانشگاهی، دکتر یعقوب فتح الهی ننه کران بعنوان سرپرست معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی انتخاب شد.
دکتر فتح الهی، استاد گروه ایمنی شناسی پزشکی، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس در رشته فیزیولوژی است. از سوابق اجرایی وی میتوان به تصدی معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه تربیت مدرس، رئیس صندوق پشتیبانی از پژوهشگران، رئیس کمیته پدافند غیرعامل، عضو شورای اجرایی جذب، عضو کمیته کارآفرینی دانشگاه تربیت مدرس و سرپرستی دفتر همکاریهای علمی و بین الملل این دانشگاه اشاره نمود.
دبیر شورای معاونین پژوهشی دانشگاه های تهران، عضویت در شورای پارک علم و فناوری دانشگاه تربیت مدرس و عضویت کارگروه ارزیابی کمیته تخصصی فناوری - وزارت علوم تحقیقات و فناوری از دیگر سوابق دکتر فتح الهی محسوب می شود. این پژوهشگر برتر و استاد نمونه دانشگاه تربیت مدرس که دریافت جایزه رازی بعنوان مقام اول علوم پایه در سطح کشور و دریافت جایزه استاد فرشته معتمدی از انجمن فیزیولوژوی و فارماکولوژی بعنوان استاد برجسته این رشته را در کارنامه خود دارد، تابحال انتشار ۷۱ مقاله ملی و بین المللی، اجرای ۱۰ طرح پژوهشی، چاپ ۲ کتاب و راهنمایی ۱۱۲ رساله و پایان نامه را در کارنامه خود دارد.
دکتر یعقوب فتح الهی، معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی همزمان با شروع سال ۱۴۰۲ در گفتگو با ایسنا، با تشریح برنامه ها و اقدامات پژوهشی این معاونت اظهار داشت: مستقل از واحدها، پژوهشگاه ها و پژوهشکده ها و گروههای جهاد دانشگاهی در سرتاسر کشور که طرح ها و برنامه های مختلفی را به عهده دارند، طرح های پژوهشی دفتر مرکزی جهاد در چهار حوزه تخصصی دسته بندی شده است. این برنامه ها و اقدامات پژوهشی در چهار دفتر تخصصی «کشاورزی و منابع طبیعی»، «پزشکی»، «فنی مهندسی و علوم پایه» و «علوم انسانی، علوم اجتماعی و هنر» دسته بندی می شود. طی سالهای قبل، برنامه ریزی های گوناگونی در این عرصه ها انجام شده که طرح های مختلف از دل آن، تصویب و به اجرا درآمده است.
طی سه سال قبل منتهی به ۱۴۰۱ حدود ۷۰ طرح فناورانه در معاونت پژوهش و فناوری مصوب شده است
دکتر فتح الهی با اعلان اینکه دفاتر تخصصی معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی، پژوهش های بنیادی اجرا کرده اند؛ اشاره کرد: اقدامات انجام شده، محدود به پژوهش های بنیادین نمی گردد، بلکه پژوهش های توسعه ای، کاربردی و توسعه فناوری در بین کارهای این دفاتر به چشم می آید. بررسی ها مبین اینست که به خدمات مهندسی و خدمات تخصصی هم در معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی مبادرت شده است.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی افزود: مجموعه دفاتر تخصصی، طرح های مصوب را با تلفیقی از پژوهش های بنیادی، کاربردی، توسعه ای، توسعه تکنولوژی، خدمات تخصصی و خدمات مهندسی به اجرا درآورده اند.
وی با اعلان اینکه شماری از طرح های فناورانه در حوزه علوم پزشکی، فنی مهندسی و علوم پایه، کشاورزی و منابع طبیعی طی ۳ سال قبل در معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی اجرا شده است، اشاره کرد: حدود ۷۰ عنوان طرح در چارچوب طرح توسعه تکنولوژی توسط معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی مصوب شده است. جهاد دانشگاهی برمبنای احصاء نیازهای دستگاه های مختلف کشور، طرح های پژوهشی را تعریف کرده است. معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با احصاء نیازهای بخش کشاورزی، در زمینه مرتفع کردن این نیازها اقداماتی انجام داده است. بررسی نیازهای کشور، محدود به حوزه کشاورزی نمی گردد، بلکه نیازها در حوزه های دیگر مانند حمل و نقل، پزشکی و نفت پتروشیمی هم بررسی شده است.
دکتر فتح الهی در رابطه با آمار طرح های انجام شده در معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی اظهار داشت: ۷۰ طرح در حوزه های مختلف از جانب این معاونت تعریف شده اند که ۹ طرح از این ۷۰ طرح بنا به دلایلی متوقف شده اند. در جریان اجرای این طرح ها توجه بیشتری به حوزه های فنی و مهندسی شده است. ان شاالله بعد از این به سایر حوزه ها هم توجه بیشتری صورت خواهد گرفت.
پروژه «واحد سیار فراورش نفت» بزرگ ترین پروژه جهاد دانشگاهی است
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی در رابطه با طرح های پژوهشی دفتر «فنی مهندسی و علوم پایه» توضیح داد: طراحی و ساخت دکل حفاری همچون اقدامات این دفتر است. هم اکنون، آخرین مورد از این دکل ها درحال آماده سازی برای تحویل به وزارت نفت می باشد. همینطور پروژه ساخت مته های حفاری که توسط واحد خوزستان انجام شده است، از دیگر اقدامات این دفتر شمرده می شود. پژوهشگران جهاد دانشگاهی توانسته اند علاوه بر ایجاد دانش فنی، مته های حفاری را تولید کنند. در کنار تولید دانش فنی و ساخت مته های حفاری، توانسته اند کارگاه تولیدی ساخت این مته ها را ایجاد کنند.
دکتر فتح الهی در رابطه با دیگر طرح های پژوهشی در حوزه نفت اظهار داشت: ساخت پمپ های درون چاهی از دیگر طرح های معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی قلمداد می شد که به سرانجام رسیده است. همینطور «واحد فراورش نفت» که درحال طراحی است، بزرگ ترین پروژه جهاد دانشگاهی بشمار می رود. باتوجه به شرایط خاص نفت، نیازمندهای این حوزه احصاء شده است و برای حل این نیازها با وزارت نفت قراردادهایی منعقد شده است. تمام پروژه های نفت جهاد دانشگاهی، مقیاس میدانی و صنعتی دارند و صنعت نفت به این پروژه ها نیاز دارد.
وی در رابطه با وضعیت قراردادهای منعقدشده میان وزارت نفت و جهاد دانشگاهی توضیح داد: قراردادهای بعضی از طرح ها منعقد شده است، اما بعضی از طرح ها قرارداد ندارند و برای عقد قرارداد میان وزارت نفت و جهاد دانشگاهی در مورد این پروژه ها باید کوشش کرد.
نتایج و دستاوردهای بعضی از طرح های جهاد دانشگاهی واگذار شده اند
دکتر فتح الهی در رابطه با پروژه های جهاد دانشگاهی در حوزه حمل و نقل ریلی اظهار داشت: طراحی «سیستم رانش قطار مترو» در دفاتر تخصصی معاونت پژوهشی و فناوری جهاد دانشگاهی طراحی شده و امید است که برای این طرح، بهره بردار جدی وجود داشته باشد.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با اعلان اینکه یکی از مشکلاتی که در حوزه مدیریت طرح های پژوهشی حوزه ریلی وجود دارد، عدم توافق با بهره بردار است؛ توضیح داد: باآنکه نیاز این حوزه احصاء شده، اما بهره بردار جدی دراین زمینه وجود ندارد. هم اکنون، جهاد دانشگاهی با دستگاه های مختلف مذاکره می کند که دراین زمینه قراردادی منعقد کند. از منظر علمی نمی توان هیچ خدشه ای به طرح های معاونت پژوهش و فناوری وارد کرد؛ جهاد دانشگاهی برای انجام این طرح ها همت کرده است و باید در بدنه اقتصادی کشور مورد استفاده قرار گیرد.
وی با اعلان اینکه بکارگیری طرح های پژوهشی جهاد دانشگاهی ساده نیست، اشاره کرد: هماهنگی میان دستگاه های مختلف و تغییر رویکرد آنها در مورد بکارگیری دستاوردهای پژوهشی جهاد دانشگاهی دشوار می باشد. در شرایط فعلی اقتصادی، بنظر می رسد که الزامی به منظور استفاده از طرح های جهاد دانشگاهی برای این دستگاهها وجود دارد.
دکتر فتح الهی با اعلان اینکه پژوهشگران جهاد دانشگاهی، عمر خویش را صرف امور پژوهشی کرده اند، اشاره کرد: ۶ طرح از مجموع طرح های جهاد دانشگاهی به صورت ۱۰۰ درصدی صورت گیرد و مابقی در حال انجام می باشد. همینطور ۲۲ طرح از مجموعه طرح های جهاد حدود ۵۰ تا ۱۰۰ درصد پیشرفت کار داشته اند. ۳۰ طرح دیگر هم کمتر از ۵۰ درصد پیشرفت کار داشته اند که مدت زمان زیادی از آغاز این طرح ها نمی گذرد.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی با اعلان اینکه ۲ طرح از مجموعه طرح های پژوهشی جهاد دانشگاهی واگذار شده است؛ توضیح داد: طرحی در زمینه دام های سنگین انجام داده ایم که این پروژه به اوقاف واگذار شده است. همینطور یکی از پروژه پژوهشگاه رویان به یکی از شرکتهای جهاد دانشگاهی واگذار شده است. همینطور به منظور واگذاری ۴ طرح دیگر از مجموعه طرح های جهاد دانشگاهی، مذاکراتی انجام شده است. همینطور واگذاری طرح هایی که کمتر از ۱۰۰ درصد پیشرفت کار داشته اند، در حال انجام می باشد.
هیچ اعتباری در ۱۴۰۱ برای طرح های پژوهش جهاد دانشگاهی لحاظ نشده است
دکتر فتح الهی در رابطه با تأمین منابع مالی طرح های پژوهشی جهاد دانشگاهی اظهار داشت: سال ۱۴۰۱، هیچ اعتباری برای طرح های پژوهشی جهاد دانشگاهی لحاظ نشده است. همینطور مبلغ ۴۵ میلیارد تومان اعتبار در سال ۱۴۰۰ برای طرح های پژوهشی جهاد دانشگاهی درنظر گرفته شد، اما هیچ مبلغی به حساب جهاد دانشگاهی واریز نشده است.
به سرانجام رساندن پروژه ها را دنبال می کنیم
این پژوهشگر در رابطه با برنامه های معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی برای سال آتی اظهار داشت: اتمام و به سرانجام رساندن پروژه های ناتمام را در دستور کار قرار داده ایم که بتوانیم آنرا به کارفرمایان واگذار نماییم. در نظر داریم که با تجاری سازی محصولات، جهاد دانشگاهی را وارد عرصه زندگی مردم نماییم که با بهره گرفتن از این مساله بتوانیم تاثیرات اقتصادی و اجتماعی ایجاد نماییم.
دکتر فتح الهی با اعلان اینکه ورود به حوزه تأمین ماشین آلات هوشمند کشاورزی از دیگر اقدمات جهاد دانشگاهی قلمداد می شود، توضیح داد: این پروژه در سال ۱۴۰۲ آغاز خواهد شد و در ارتباط با حوزه امنیت غذایی می شود.
وی در رابطه با دیگر برنامه های معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی توضیح داد: دفتر پزشکی، تولید محصولات روش های درمانی پیشرفته بیماریها را در دستور کار خود قرار داده است. هدف از انجام این پروژه، تولید یک دارو نیست، بلکه سلول درمانی و ژن درمانی در دستور کار قرار دارد. ساخت یک ژن که در قالب استانداردهای پزشکی که برای درمان بیماریها بکار گرفته می شود، نیازمند زیرساخت است. مداوای بیماریها به وسیله ژن درمانی و سلول درمانی بعنوان یک طرح پیش ران درنظر گرفته شده است که پژوهشگاه معتمد، پژوهشگاه ابن سینا، جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران، جهاد دانشگاهی خراسان رضوی اجرای این پروژه ها را عهده دار خواهند شد.
معاون پژوهش جهاد دانشگاهی در رابطه با طرح دفتر فنی مهندسی و علوم پایه این معاونت توضیح داد: پروژه آب شیرین کن ها هم در دستور کار این دفتر قرار گرفته است.
توجه به فناوری های نوپدید را در دستور کار قرار داده ایم
وی با اعلان اینکه پروژه ای به منظور تحقق اهداف بیانیه گام دوم انقلاب در دستور کار قرار داده ایم، اظهار داشت: اگر از منظر بیانیه گام دوم انقلاب به علم و فناوری نگاه نماییم، اهدف این بیانیه را میتوان در ۳ جمله خلاصه کرد؛ نخست اینکه، این بیانیه در رابطه با ورود به عرصه های ناشناخته علم و فناوری است. ورود به عرصه های ناشناخته از جنس توسعه تکنولوژی نیست، بلکه در ارتباط با حوزه کشف می شود. این هدف از جانب معاونت پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی دنبال می شود. باید مجموعه دانشی ایران به اهداف دست یابند که رفتار اکتشافی از آن بروز کند.
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی افزود: هدف دوم بیانیه گام دوم انقلاب، مرجعیت علم و فناوری در سطح جهانی است. همینطور بسیج دانش و فناوری ها به منظور تعالی و سعادت ملی در چهار چوب الگوی پیشرفت ایرانی-اسلامی برای بازافرینی تمدن اسلامی از دیگر اهداف بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی بشمار می رود.
دکتر فتح الهی اضافه کرد: جهاد دانشگاهی باید برای تحقق این اهداف، برنامه ریزی می کند. برنامه «بسیج جهادگران جوان برای ورود به فناوری های نوپدید» از دیگر اقدماتی است که در دستور کار جهاد دانشگاهی قرار گرفته که جزئیات این طرح درحال تبیین است.
وی با اعلان اینکه پروژه پیشران ها به ۵۰ میلیون یورو اعتبار نیاز دارد، اظهار داشت: برنامه بسیج جهادگران جوان، مختص نیروی انسانی خود جهاد دانشگاهی نیست و تمام ایران را دربرمی گیرد. دانشجویان دکتری، اعضای هیئت علمی با کمتر از ۵ سال سابقه کار که همگی جزو جمعیت جوان محسوب می شوند و کمتر از ۴۰ سال دارند، در چارچوب این طرح قرار می گیرند. معاونت پژوهشی و فناوری جهاد دانشگاهی می خواهد این افراد را برای ورود به عرصه فناوری های نوپدید بسیج کند و ایران به این فناوری ها مجهز شود. اجرای این طرح، نیازمند حداقل ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار سالیانه است. ماهیت برنامه بسیج جهادگران جوان برای ورود به فناوری های نوپدید، یک برنامه جهادی است و جهاد دانشگاهی هم برای چنین مسائلی به وجود آمده است.
برای حفظ و نگهداشت نخبگان برنامه داریم
معاون پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی افزود: رسالت جهاد دانشگاهی در حوزه پژوهش و فناوری اینست که تمام نیروهای علمی و نخبه در سطح دانشگاه ها را بسیج کند و در حوزه فناوری، دانش بنیان و تجاری سازی گام برمی دارد؛ نسل جدید شرکتهای دانش بنیان در دل این طرح به وجود می آیند و این شرکت ها می توانند ارکان اقتصادی ایران را تحت تأثیر قرار دهند. چنین اقتصادی می تواند بر پایه یک منبع بی انتها استوار شود.
وی اضافه کرد: هدف برنامه بسیج جهادگران جوان برای ورود به فناوری های نوپدید اینست که یک تجدید بنا اقتصادی در ایران رقم بزند و کشور را به عرصه های نوپدید مجهز کند که در اقتصادهای پیشرفته، پایا، پویا، زایا و تاب آور می تواند خودنمایی کند. باآنکه این (کار) دشوار می باشد، اما جوانان ایرانی توانسته اند که در عرصه های مختلف به موفقیت های فاخر دست یابند.
دکتر فتح الهی تاکید کرد: این برنامه، تمام معاونت های پژوهشی دستگاه های اجرایی را دربرمی گیرد. تمام دستگاهها باید با یکدیگر هماهنگ شوند تا برنامه بسیج جهادگران جوان برای ورود به فناوری های نوپدید در کشور اجرا شود. این طرح، برنامه خوبی برای جلوگیری از خروج نخبگان و رفع موانع بازگشت نخبگان به کشور محسوب می شود؛ چون که حفظ تعالی و سعادت ملی در دستور کار قرار دارد و منافع تمام دستگاهها در گرو سعادت ملی است. امیدواریم که جهاد دانشگاهی بتواند در زمینه حفظ و تعالی نخبگان، اقدام درخور و شایسته ای انجام دهد.
منبع: هوا فضا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب